Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τον πιο συχνό καρκίνο ανάμεσα στις γυναίκες σε παγκόσμια κλίμακα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας περισσότερες από 1.600.000 γυναίκες το χρόνο διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού. Στην Ευρώπη περισσότερες από 450.000 γυναίκες εμφανίζουν καρκίνο στο μαστό. Περίπου 140.000 χάνουν τη ζωή τους λόγω της ασθένειας. Στη χώρα μας εντοπίζονται περίπου 6.000 νέα περιστατικά κάθε χρόνο.​
Ωστόσο οι μέθοδοι διάγνωσης και θεραπείας έχουν εξελιχθεί τόσο ώστε να είναι δυνατή η διάγνωση της νόσου σε πρώιμο στάδιο τότε που μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία.​
Η θεραπεία του καρκίνου του μαστού εξαρτάται από το στάδιο και τη εντόπισή του.

Θεραπευτικές προσεγγίσεις:

Η χειρουργική επέμβαση αποτελεί την κύρια θεραπευτική προσέγγιση για τον καρκίνο του μαστού. Συνήθως ακολουθείται από ακτινοθεραπεία ώστε να μειωθεί η πιθανότητα υποτροπής.

• Η Ογκεκτομή ή μερική μαστεκτομή είναι η χειρουργική αφαίρεση των διηθημένων ιστών μαζί με ένα μικρό περιθώριο υγιούς μαζικού αδένα. Αυτού του είδους η χειρουργική επέμβαση συνήθως ακολουθείται από ακτινοθεραπεία.
• Η Μαστεκτομή είναι η χειρουργική αφαίρεση ολόκληρου του μαζικού αδένα. Πολλές φορές ακολουθείται από αποκατάσταση του μαστού. Αν και λιγότερο συχνά, η ακτινοθεραπεία συνιστάται μερικές φορές μετά από μαστεκτομή.

Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, επιλεκτικά ένας αριθμός λεμφαδένων κοντά στο μαστό μπορεί να αφαιρεθεί για την εκτίμηση πιθανής διασποράς της νόσου. Η εξέταση των λεμφαδένων συνήθως εκτελείται ταυτόχρονα με την ογκεκτομή ή την μαστεκτομή.
Η ολική μαστεκτομή καθώς και η ογκεκτομή (χειρουργική επέμβαση με ακτινοθεραπεία) είναι και οι δύο εξίσου αποτελεσματικές στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Ρωτήστε τον ακτινοθεραπευτή ογκολόγο σας και τον χειρουργό σας σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των δύο επιλογών.​

Η Φαρμακευτική αγωγή συνιστάται ώστε να αυξηθεί το ποσοστό ίασης ή να περιοριστεί η πιθανότητα ανάπτυξης ενός νέου καρκίνου του μαστού. Ο ογκολόγος σας αξιολογεί το ιστορικό σας και καθορίζει τα κατάλληλα φάρμακα για την περίπτωσή σας.​

• Η Χημειοθεραπεία έχει την ικανότητα να καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα. Συχνά μπορεί να συνδυαστούν δύο ή τρεις διαφορετικοί τύποι φαρμάκων ώστε να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα. Ενώ η δόση και ο προγραμματισμός της θεραπείας ποικίλλει, η χημειοθεραπεία συνήθως χορηγείται κάθε δύο έως τρεις εβδομάδες σε εύρος μερικών μηνών.​
• Η Ορμονοθεραπεία «μπλοκάρει» τα επίπεδα των οιστρογόνων στο σώμα. Έχει αποδειχθεί σε ορισμένες περιπτώσεις ότι τα υψηλά επίπεδα οιστρογόνων μπορεί να προκαλέσουν την ανάπτυξη του όγκου.Η ορμονοθεραπεία μπορεί να ξεκινήσει πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά από την ακτινοθεραπεία.​
• Η Ανοσοθεραπεία λειτουργεί είτε διεγείροντας το ανοσοποιητικό σας σύστημα ενάντια στα καρκινικά κύτταρα είτε ενισχύοντας το με αντισώματα για την καταπολέμηση τους.​

Ρωτήστε το γιατρό σας για το ποια φάρμακα μπορεί να είναι καλύτερα για την περίπτωσή σας.

Η Ακτινοθεραπεία μετά από χειρουργική επέμβαση μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης τυχόν υποτροπών και βελτιώνει την επιβίωση. Εφαρμόζεται σε ολόκληρο το μαστό που εντοπίστηκε η νεοπλασία και στις γειτονικές ομάδες λεμφαδένων (εφόσον απαιτείται) για την εξάλειψη καρκινικών κυττάρων που δεν αφαιρέθηκαν με τη χειρουργική επέμβαση. Χορηγείται ελεγχόμενα και στοχευμένα προς την περιοχή της νόσου με χρήση δέσμης ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας, η οποία εκπέμπεται από ειδικά μηχανήματα – τους γραμμικούς επιταχυντές.

Η χρήση της ακτινοβολίας έχει ως αποτέλεσμα την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων αναστέλλοντας την αναπαραγωγική τους ικανότητα και συνεπώς την εξάπλωσή τους. Η ακτινοβολία είναι ανώδυνη και κάθε θεραπεία εξαιρετικά σύντομη.
Για τις περισσότερες περιπτώσεις η ακτινοθεραπεία χορηγείται σε καθημερινή βάση (εκτός Σαββάτου και Κυριακής) για ένα διάστημα μερικών εβδομάδων.
Πρόσφατες κλινικές μελέτες δείχνουν ότι η ακτινοβόληση ολόκληρου του μαστού με υψηλότερες ημερήσιες δόσεις και λιγότερες συνεδρίες μπορεί να έχει εξίσου καλά αποτελέσματα.
Μετά από μαστεκτομή ο ιατρός σας μπορεί να προτείνει θεραπεία με ακτινοβολία για το θωρακικό τοίχωμα και τις κοντινές περιοχές των λεμφαδένων.
Η εφαρμογή της ακτινοθεραπείας μετά από μαστεκτομή εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες όπως τον αριθμό των διηθημένων λεμφαδένων, το μέγεθος του όγκου και τα χειρουργικά όρια.

Τεχνική DIBH (για τον αριστερό μαστό)

Τα τελευταία χρόνια οι τεχνικές ακτινοθεραπείας για την αντιμετώπιση των νεοπλασιών του μαστού έχουν εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να παρέχουν το μέγιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα. Ιδιαίτερα για την καταπολέμηση των νεοπλασιών του αριστερού μαστού καθώς και του αντίστοιχου θωρακικού τοιχώματος αναπτύχθηκε η τεχνική της Deep Inspiration Breath Hold (DIBH).

Σκοπός της τεχνικής αυτής αποτελεί η προστασία των υποκείμενων του αριστερού μαστού ιστών όπως είναι ο πνεύμονας και η καρδιά. Κατά τη διάρκεια ενός πλήρους κύκλου ελεύθερης αναπνοής, η θέση της καρδιάς μπορεί να βρεθεί κοντά στο θωρακικό τοίχωμα με αποτέλεσμα τμήμα της να ακτινοβολείται.

Στη φάση της εισπνοής η περιοχή του πνεύμονα μεταξύ του θωρακικού τοιχώματος και της καρδιάς μεγαλώνει με αποτέλεσμα η τελευταία να απομακρύνεται από την περιοχή που ακτινοβολείται και συνεπώς να μειώνεται η ακτινική της επιβάρυνση.

Με την τεχνική DIBH η ακτινοβολία χορηγείται μόνο στη φάση της μέγιστης εισπνοής ενός πλήρους κύκλου αναπνοής.

Προσωπική φροντίδα κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας

Είναι σημαντικό να φροντίζετε τον εαυτό σας κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Γενικά θα πρέπει:

• Να ξεκουράζεστε κατά τη διάρκεια της θεραπείας και μην διστάζετε να ζητάτε βοήθεια όταν τη χρειάζεστε.
• Να έχετε μια ισορροπημένη διατροφή και να πίνετε άφθονα υγρά.
• Η περιοχή του δέρματος που εκτίθενται σε ακτινοβολία απαιτεί ιδιαίτερη φροντίδα. Μείνετε μακριά από τον ήλιο και αποφεύγετε ζεστά ή κρύα μπάνια. Χρησιμοποιείστε λοσιόν και αλοιφές μετά από συνεννόηση με τον γιατρό σας. Καθαρίστε την περιοχή με χλιαρό νερό και ήπιο σαπούνι.

Πιθανές παρενέργειες της ακτινοθεραπείας του μαστού

Οι ανεπιθύμητες παρενέργειες της ακτινοθεραπείας του μαστού είναι συνήθως προσωρινές και υποχωρούν αμέσως μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Είναι αναμενόμενες και αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά.

Συνήθως παρατηρούνται:

• Ερεθισμός του δέρματος αντίστοιχο με ένα ηλιακό έγκαυμα. Μερικές φορές συνοδεύεται από μια απολέπιση, μια αντίδραση που εμφανίζεται προς το τέλος της θεραπείας.
• Ήπιο έως μέτριο οίδημα του μαστού.
• Ήπια ευαισθησία στο στήθος.
• Ήπια κούραση / ατονία.
• Αλλαγή στο χρώμα και το πάχος του δέρματος. Μερικές φορές μπορεί να εμφανιστούν λεπτά αιμοφόρα αγγεία.
• Σπάνια η ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει έναν ξηρό βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή και στην κατάποση.
• Ήπια μείωση του εύρους κίνησης του ώμου.

Πολλές από αυτές τις παρενέργειες μπορεί να ελεγχθούν με χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής. Ενημερώστε το γιατρό σας για οποιαδήποτε ενόχληση.