Εγκεφαλικές Μεταστάσεις
Μετάσταση ονομάζεται η απόσπαση καρκινογόνων κυττάρων από τον πρωτοπαθή καρκινικό όγκο και η μεταφορά τους μέσω ιστού ή μέσω της λέμφου σε άλλα σημεία του σώματος με αποτέλεσμα τη δημιουργία δευτερεύοντος όγκου. Οι πιο συνήθεις καρκίνοι που εξαπλώνονται στον εγκέφαλο είναι ο καρκίνος του πνεύμονα και ο καρκίνος του μαστού. Ωστόσο, σχεδόν οποιοσδήποτε καρκίνος μπορεί να εξαπλωθεί στον εγκέφαλο.
Περίπου 170.000 άτομα διαγιγνώσκονται με εγκεφαλικές μεταστάσεις ετησίως. Οι μεταστάσεις του εγκεφάλου εξακολουθούν να εμφανίζονται σε πολλούς ασθενείς μήνες ή και χρόνια μετά την αρχική θεραπεία του πρωτοπαθούς καρκίνου.
Συμπτώματα Εγκεφαλικών μεταστάσεων
Τα πιθανά συμπτώματα περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, ζάλη, ναυτία, θολή ή διπλή όραση, απώλεια μνήμης, διαταραχές προσωπικότητας ή αλλαγές ομιλίας.
Μερικές φορές οι αλλαγές στη λειτουργία των νεύρων μπορεί να προκαλέσουν αιμωδίες ή αδυναμία σε κάποιο μέρος του σώματος. Μπορεί επίσης να προκύψουν προβλήματα ισορροπίας.
Σε περίπτωση εμφάνισης των παραπάνω συμπτωμάτων θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εκτίμηση της κλινικής κατάστασης του ασθενή.
Θεραπευτικές προσεγγίσεις
Οποιαδήποτε θεραπευτική προσέγγιση εφαρμοστεί αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή.
Χειρουργική επέμβαση
Πολλές φορές με το χειρουργείο μπορεί να αποσυμφορηθεί η περιοχή από τυχόν πίεση που ασκεί ο όγκος στους γύρω υγιείς ιστούς.
Χημειοθεραπεία
Η χημειοθεραπεία έχει περιορισμένη δράση στην περίπτωση εγκεφαλικών μεταστάσεων λόγω του αιματολογικοεγκεφαλικού φραγμού (Βlood Βrain Βarrier). Παρόλα αυτά, νέα αντικαρκινικά φάρμακα έχουν αναπτυχθεί προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία της νόσου.
Στις περισσότερες περιπτώσεις συνδυασμός χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας εφαρμόζεται για τον έλεγχο της νόσου, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή και την επιμήκυνση του προσδόκιμου επιβίωσης.
Ακτινοθεραπεία
Αποτελεί μια πολύ αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση και σε αντίθεση με την χημειοθεραπεία δεν περιορίζεται από τον αιματολογικοεγκεφαλικό φραγμό με αποτέλεσμα η δράση της να επιφέρει την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων της νόσου.
Ακτινοβολία υψηλής ενέργειας χορηγείται στη νόσο με στόχο την αναστολή της αναπαραγωγικής ικανότητας των καρκινικών κυττάρων (και συνεπώς την καταστροφής τους) και την προστασία των γύρω από την νόσο υγιών ιστών.
Σε αντίθεση με τα καρκινικά κύτταρα που παρουσιάζουν μεγάλη ευαισθησία στην ακτινοβολία, τα υγιή μέσω βιολογικών μηχανισμών μπορούν να επιδιορθώσουν την οποιαδήποτε βλάβη προξενήσει η ίδια η θεραπεία.
Οι θεραπείες προγραμματίζονται συνήθως καθημερινά, από Δευτέρα έως Παρασκευή, για λίγες εβδομάδες. Η ακτινοβολία είναι ανώδυνη και κάθε θεραπεία εξαιρετικά σύντομη.
Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μετά τη χειρουργική επέμβαση ή σε ορισμένες περιπτώσεις αντί για τη χειρουργική επέμβαση.
Διάφορες τεχνικές μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη χορήγηση της ακτινοβολίας όπως η τρισδιάστατη σύμμορφη ακτινοθεραπεία (3-D CRT), η ακτινοθεραπεία διαμορφούμενης έντασης (IMRT) και η απεικονιστικά καθοδηγούμενη ακτινοθεραπεία (IGRT).
Στερεοτακτική Ακτινοθεραπεία Εγκεφαλικών Μεταστάσεων
Προσωπική φροντίδα κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας
Είναι σημαντικό να φροντίζετε τον εαυτό σας κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Μία ισορροπημένη διατροφή, επαρκής ενυδάτωση, ήπια σωματική δραστηριότητα αποτελούν ορισμένες βασικές συμβουλές για να σας βοηθήσουν να ανταπεξέλθετε σε αυτή. Γενικά:
-
- Ακολουθήστε τις συμβουλές του θεράποντα ιατρού σας.
- Ενημερώστε τον για οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή ακολουθείτε.
- Κατά τη διάρκεια καθώς και μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας θα πρέπει να φροντίζετε το δέρμα σας στην περιοχή του σώματος που υποβάλλεται σε θεραπεία. Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο. Μη χρησιμοποιείτε lotions ή καλλυντικά που περιέχουν οινόπνευμα. Καθαρίζετε την περιοχή με χλιαρό νερό και ήπιο σαπούνι.
Πιθανές παρενέργειες της ακτινοθεραπείας
Οι παρενέργειες της ακτινοθεραπείας περιορίζονται στην περιοχή του σώματος που ακτινοβολείται. Εξαρτώνται από τη χορηγούμενη δόση ακτινοβολίας καθώς και με το αν χορηγείται και χημειοθεραπεία. Δεν εμφανίζονται πάντα και η έντασή τους διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Είναι συνήθως προσωρινές και υποχωρούν αμέσως μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Είναι αναμενόμενες και αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά. Πιο συγκεκριμένα η ακτινοθεραπεία μπορεί να προκαλέσει:
- Απώλεια τριχωτού στην περιοχή που υποβάλλεται σε θεραπεία. Παρόλο που η απώλεια είναι συνήθως προσωρινή σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να είναι και μόνιμη. Εξαρτάται από τη δόση ακτινοβολίας που χορηγείται. Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί για την επανεμφάνιση του ανέρχεται σε ορισμένους μήνες. Σχετικά με την πιθανότητα μόνιμης απώλειας θα ενημερωθείτε από τον ιατρό προτού ξεκινήσει η θεραπεία.
- Κεφαλαλγία – κοινή παρενέργεια για όγκους του εγκεφάλου.
- Μπορεί να εμφανιστεί μειωμένη ή ασταθής ακοή.
- Φλεγμονές στο ακουστικό κανάλι που οδηγούν σε συμπτώματα ζάλης ή αίσθηση «πληρότητας».
- Βραχυπρόθεσμη απώλεια μνήμης, δυσκολία σκέψης και βραδύτητα στην ολοκλήρωση των εργασιών. Τα συμπτώματα αυτά εξαρτώνται από τη συνολική δόση που χορηγείται καθώς και από εντόπιση του όγκου
Εγκεφαλικές Μεταστάσεις
Μετάσταση ονομάζεται η απόσπαση καρκινογόνων κυττάρων από τον πρωτοπαθή καρκινικό όγκο και η μεταφορά τους μέσω ιστού ή μέσω της λέμφου σε άλλα σημεία του σώματος με αποτέλεσμα τη δημιουργία δευτερεύοντος όγκου. Οι πιο συνήθεις καρκίνοι που εξαπλώνονται στον εγκέφαλο είναι ο καρκίνος του πνεύμονα και ο καρκίνος του μαστού. Ωστόσο, σχεδόν οποιοσδήποτε καρκίνος μπορεί να εξαπλωθεί στον εγκέφαλο.
Περίπου 170.000 άτομα διαγιγνώσκονται με εγκεφαλικές μεταστάσεις ετησίως. Οι μεταστάσεις του εγκεφάλου εξακολουθούν να εμφανίζονται σε πολλούς ασθενείς μήνες ή και χρόνια μετά την αρχική θεραπεία του πρωτοπαθούς καρκίνου.
Συμπτώματα Εγκεφαλικών μεταστάσεων
Τα πιθανά συμπτώματα περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, ζάλη, ναυτία, θολή ή διπλή όραση, απώλεια μνήμης, διαταραχές προσωπικότητας ή αλλαγές ομιλίας.
Μερικές φορές οι αλλαγές στη λειτουργία των νεύρων μπορεί να προκαλέσουν αιμωδίες ή αδυναμία σε κάποιο μέρος του σώματος. Μπορεί επίσης να προκύψουν προβλήματα ισορροπίας.
Σε περίπτωση εμφάνισης των παραπάνω συμπτωμάτων θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εκτίμηση της κλινικής κατάστασης του ασθενή.
Θεραπευτικές προσεγγίσεις
Οποιαδήποτε θεραπευτική προσέγγιση εφαρμοστεί αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή.
Χειρουργική επέμβαση
Πολλές φορές με το χειρουργείο μπορεί να αποσυμφορηθεί η περιοχή από τυχόν πίεση που ασκεί ο όγκος στους γύρω υγιείς ιστούς.
Χημειοθεραπεία
Η χημειοθεραπεία έχει περιορισμένη δράση στην περίπτωση εγκεφαλικών μεταστάσεων λόγω του αιματολογικοεγκεφαλικού φραγμού (Βlood Βrain Βarrier). Παρόλα αυτά, νέα αντικαρκινικά φάρμακα έχουν αναπτυχθεί προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία της νόσου.
Στις περισσότερες περιπτώσεις συνδυασμός χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας εφαρμόζεται για τον έλεγχο της νόσου, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή και την επιμήκυνση του προσδόκιμου επιβίωσης.
Ακτινοθεραπεία
Αποτελεί μια πολύ αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση και σε αντίθεση με την χημειοθεραπεία δεν περιορίζεται από τον αιματολογικοεγκεφαλικό φραγμό με αποτέλεσμα η δράση της να επιφέρει την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων της νόσου.
Ακτινοβολία υψηλής ενέργειας χορηγείται στη νόσο με στόχο την αναστολή της αναπαραγωγικής ικανότητας των καρκινικών κυττάρων (και συνεπώς την καταστροφής τους) και την προστασία των γύρω από την νόσο υγιών ιστών.
Σε αντίθεση με τα καρκινικά κύτταρα που παρουσιάζουν μεγάλη ευαισθησία στην ακτινοβολία, τα υγιή μέσω βιολογικών μηχανισμών μπορούν να επιδιορθώσουν την οποιαδήποτε βλάβη προξενήσει η ίδια η θεραπεία.
Οι θεραπείες προγραμματίζονται συνήθως καθημερινά, από Δευτέρα έως Παρασκευή, για λίγες εβδομάδες. Η ακτινοβολία είναι ανώδυνη και κάθε θεραπεία εξαιρετικά σύντομη.
Η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μετά τη χειρουργική επέμβαση ή σε ορισμένες περιπτώσεις αντί για τη χειρουργική επέμβαση.
Διάφορες τεχνικές μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη χορήγηση της ακτινοβολίας όπως η τρισδιάστατη σύμμορφη ακτινοθεραπεία (3-D CRT), η ακτινοθεραπεία διαμορφούμενης έντασης (IMRT) και η απεικονιστικά καθοδηγούμενη ακτινοθεραπεία (IGRT).
Στερεοτακτική Ακτινοθεραπεία Εγκεφαλικών Μεταστάσεων
Προσωπική φροντίδα κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας
Είναι σημαντικό να φροντίζετε τον εαυτό σας κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Μία ισορροπημένη διατροφή, επαρκής ενυδάτωση, ήπια σωματική δραστηριότητα αποτελούν ορισμένες βασικές συμβουλές για να σας βοηθήσουν να ανταπεξέλθετε σε αυτή. Γενικά:
-
- Ακολουθήστε τις συμβουλές του θεράποντα ιατρού σας.
- Ενημερώστε τον για οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή ακολουθείτε.
- Κατά τη διάρκεια καθώς και μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας θα πρέπει να φροντίζετε το δέρμα σας στην περιοχή του σώματος που υποβάλλεται σε θεραπεία. Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο. Μη χρησιμοποιείτε lotions ή καλλυντικά που περιέχουν οινόπνευμα. Καθαρίζετε την περιοχή με χλιαρό νερό και ήπιο σαπούνι.
Πιθανές παρενέργειες της ακτινοθεραπείας
Οι παρενέργειες της ακτινοθεραπείας περιορίζονται στην περιοχή του σώματος που ακτινοβολείται. Εξαρτώνται από τη χορηγούμενη δόση ακτινοβολίας καθώς και με το αν χορηγείται και χημειοθεραπεία. Δεν εμφανίζονται πάντα και η έντασή τους διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Είναι συνήθως προσωρινές και υποχωρούν αμέσως μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Είναι αναμενόμενες και αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά. Πιο συγκεκριμένα η ακτινοθεραπεία μπορεί να προκαλέσει:
- Απώλεια τριχωτού στην περιοχή που υποβάλλεται σε θεραπεία. Παρόλο που η απώλεια είναι συνήθως προσωρινή σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να είναι και μόνιμη. Εξαρτάται από τη δόση ακτινοβολίας που χορηγείται. Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί για την επανεμφάνιση του ανέρχεται σε ορισμένους μήνες. Σχετικά με την πιθανότητα μόνιμης απώλειας θα ενημερωθείτε από τον ιατρό προτού ξεκινήσει η θεραπεία.
- Κεφαλαλγία – κοινή παρενέργεια για όγκους του εγκεφάλου.
- Μπορεί να εμφανιστεί μειωμένη ή ασταθής ακοή.
- Φλεγμονές στο ακουστικό κανάλι που οδηγούν σε συμπτώματα ζάλης ή αίσθηση “πληρότητας”.
- Βραχυπρόθεσμη απώλεια μνήμης, δυσκολία σκέψης και βραδύτητα στην ολοκλήρωση των εργασιών. Τα συμπτώματα αυτά εξαρτώνται από την συνολική δόση που χορηγείται καθώς και πό την εντόπιση του όγκου